Bộ binh cơ giới Ukraine chịu tổn thất nặng nề trong chiến dịch phản công ở mặt trận Zaporizhia hồi tháng 6/2023 (Ảnh minh họa: Reuters).
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ nhận định, quân đội Ukraine (AFU) đã phần nào khắc phục được tình trạng thiếu hụt đạn pháo do sự chậm trễ trong viện trợ từ phương Tây bằng cách sử dụng máy bay không người lái FPV để ngăn chặn các cuộc tấn công của bộ binh và xe bọc thép Nga, nhưng những UAV này không thể bù đắp cho nhu cầu chiến thuật của pháo binh dã chiến truyền thống.
Ukraine đã thực hiện các bước để tăng sản lượng đạn pháo 155mm của riêng mình, nhưng trong chiến tranh, họ đã phải khôi phục và phát triển ngành công nghiệp này phần lớn từ con số không.
Ukraine cũng đang nỗ lực tăng sản lượng xe bọc thép, bao gồm cả xe bọc thép chở quân, bắt đầu từ năm 2022, tuy nhiên không thể sản xuất xe tăng hoàn chỉnh.
Báo cáo có đoạn: "Mỹ và các đồng minh nước ngoài khác có thể tăng đáng kể hiệu quả của các nỗ lực tạo ra và phục hồi lực lượng của Ukraine bằng cách cung cấp cho quân đội Ukraine nhiều thiết bị cơ giới hơn, chẳng hạn như xe bọc thép chở quân M113, xe chiến đấu bộ binh Bradley và xe tăng chiến đấu chủ lực".
"Ví dụ, Lữ đoàn bộ binh 155 gần đây đã được chuyển đổi thành lữ đoàn bộ binh cơ giới sau khi nhận được xe tăng Leopard... Việc tăng số lượng bộ binh Ukraine mà không tăng tương ứng số lượng xe cơ giới sẽ không dẫn đến sự gia tăng đáng kể về sức mạnh chiến đấu của nước này", ISW phân tích.
Tổng thống Volodymyr Zelensky nhấn mạnh, Kiev cần được phép sử dụng vũ khí chính xác do phương Tây cung cấp để tấn công các mục tiêu quân sự ở Nga, vì Moscow đã bắt đầu tận dụng các hạn chế và sự chậm trễ về mặt chính trị của phương Tây và di chuyển máy bay khỏi các sân bay trong phạm vi vũ khí chính xác tầm xa. Vì vậy, các nhà phân tích cho rằng Ukraine đã bỏ lỡ "cơ hội vàng" để gây tổn thất đáng kể cho không quân Nga.
Báo cáo viết: "ISW ước tính rằng có hơn 200 cơ sở quân sự ở Nga nằm trong phạm vi của tên lửa ATACMS do Mỹ cung cấp không phải là sân bay, và sự chậm trễ đáng kể trong việc cấp phép cho Ukraine tấn công các cơ sở này giúp Điện Kremlin có thêm thời gian để củng cố hoặc di chuyển chúng ra khỏi phạm vi vũ khí do phương Tây cung cấp trước khi lực lượng Kiev có thể tấn công bằng những vũ khí tầm xa".
Các nhà phân tích lưu ý, ISW đã đánh giá, nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin đang cố gắng tiến hành một cuộc chiến tranh tiêu hao và nỗ lực làm suy yếu tính hợp pháp và lòng tin vào Chính phủ Ukraine.
Ông Zelensky cho rằng Ukraine đang đưa cuộc chiến về "nơi xuất phát" bằng cách tấn công vào lãnh thổ đối phương và tiếp tục xâm nhập khu vực Kursk để làm suy yếu sự ủng hộ trong nước của Nga đối với cuộc chiến.
Tổng thống Zelensky cho rằng, Moscow sẽ không quan tâm đến các cuộc đàm phán với Kiev trừ khi Ukraine mạnh về mặt quân sự.
Bản đồ chiến sự Ukraine ngày 16/9. Trong đó, Nga kiểm soát khu vực màu hồng, những vòng tròn thể hiện các mặt trận, kích thước càng lớn càng nóng bỏng với nhiều tâm chấn Siversk, Bakhmut, Toretsk, Pokrovsk. Các khu vực màu vàng là nơi lực lượng Moscow mới giành được (Ảnh: ISW).
Những nhận định đáng chú ý trong báo cáo ngày 16/9 của ISW:
Thứ nhất, Ukraine đã có những bước đi để giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực, nhưng sự chậm trễ và thiếu hụt trong viện trợ quân sự của phương Tây cho Kiev tiếp tục hạn chế khả năng thành lập các đơn vị chiến đấu hiệu quả có khả năng bảo vệ các khu vực quan trọng và tham chiến tại các vùng giao tranh.
Thứ hai, ông Zelensky nhắc lại rằng việc AFU xâm nhập khu vực Kursk đã buộc Moscow phải chuyển hướng một số nguồn lực từ miền Đông Ukraine sang phòng thủ ở Nga, nhưng Ukraine vẫn cần đủ nguồn lực và sự cho phép của phương Tây để tấn công các mục tiêu quân sự ở Nga nhằm giảm bớt gánh nặng cho các lực lượng Kiev.
Thứ ba, Nga tiếp tục xây dựng tiềm lực quân sự dài hạn của mình, dần dần tăng quy mô lực lượng vũ trang.
Thứ tư, Iran đồng thời đặt ra các điều kiện để phát triển vũ khí hạt nhân trong khi vẫn tiếp tục ra tín hiệu sẵn sàng nối lại các cuộc đàm phán hạt nhân với phương Tây.
Thứ năm, các quan chức Bộ Quốc phòng Nga tiếp tục phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng khi giới lãnh đạo quân đội Nga nỗ lực hơn nữa để xóa bỏ nạn tham nhũng.
Thứ sáu, tính đến ngày 16/9, quân đội Ukraine đã tiến vào quận Glushkovsky thuộc vùng Kursk và quân đội Nga đã giành lại lãnh thổ ở khu vực này. Lực lượng hai bên đang tiếp tục dồn tới tâm chấn này.
Thứ bảy, AFU đã chiếm lại các vùng lãnh thổ gần Kharkov và Pokrovsk.
Thứ tám, quân đội Nga đã có những bước tiến được xác nhận gần Kremennaya, Chasov Yar, Pokrovsk và Ugledar.